Lưu truyền Kinh Thánh
Đây là một quá trình siêu nhiên mà qua đó Đức Chúa Trời “hà hơi” vào Kinh Thánh (II Ti-mô-thê 3:16), bởi Thánh Linh của Ngài cảm động những người viết ra Kinh Thánh (II Phi-e-rơ 1:20-21), trong khi Ngài vẫn sử dụng tính cách và văn phong riêng biệt của từng tác giả. Vì Đức Chúa Trời không thể mắc sai lầm hay nói dối (Tít 1:2), quá trình này được chính Đức Chúa Trời đảm bảo tính chân thực và trọn vẹn của những Lẽ Thật đã được viết ra trong Kinh Thánh (Giăng 17:17).

Cuộn Thi Thiên Vĩ Đại (11Q5), một trong 981 bản văn của Cuộn Biển Chết.
Photo Credit: en.wikipedia.org
Các vật liệu dùng để lưu truyền qua từng thời kỳ
Trong lịch sử nhân loại, việc ghi chép và lưu giữ thông tin là vô cùng quan trọng. Các thời kỳ cổ đại đã sử dụng nhiều vật liệu khác nhau để lưu truyền Kinh Thánh và các văn bản quan trọng khác. Sau đây là những vật liệu chính đã được sử dụng trong quá trình này:

Photo Credit: © The Israel Museum, Jerusalem, Israel/Shrine of the Book/Bridgeman Images

Trụ hình nêm: Chữ khắc của Nê-bu-cát-nết-sa II mô tả việc xây dựng tường thành ngoài của thành Babylon.
Photo Credit: metmuseum.org
Đất sét
Các cổ vật cho thấy rằng việc viết đã diễn ra ở Sumer cổ đại vào khoảng năm 3500 TCN bằng cách dùng một cây bút để tạo ra các dấu ấn trên đất sét ướt. Phương pháp truyền tải này đã được các nhà tiên tri Kinh Thánh sử dụng để ghi lại sách của họ (Giê-rê-mi 17:1; Ê-xê-chi-ên 4:1).

Bia đá khắc Mười Điều Răn sớm nhất được biết đến – tìm thấy năm 1913.
Photo Credit: edition.cnn.com
Đá
Các phần của Kinh Thánh Cựu Ước đã được khắc trên các bề mặt cứng, chẳng hạn như luật pháp (Phục-truyền Luật-lệ Ký 27:2-3; Gióp 19:24) và Mười Điều Răn (Xuất Ê-díp-tô Ký 32:15-16)

Trên: Codex Vaticanus
Dưới: Codex Sinaiticus
Photo Credit: reasonablefaithadelaide.org.au & britannica.com

Da thuộc
Phương pháp phổ biến hơn là sử dụng da thú đã qua xử lý (không sử dụng da heo) để đảm bảo độ bền và khả năng di chuyển (Giê-rê-mi 36:23). Giấy da bền chắc (da bò con/linh dương, được sử dụng sau năm 200 TCN) hoặc giấy da cừu/dê (II Ti-mô-thê 4:13) là những lựa chọn phổ biến để truyền tải Kinh Thánh trong hơn 1,000 năm. Codex Vaticanus và Codex Sinaiticus là những ví dụ về Kinh Thánh bằng giấy da lộn (325-350 CN).

Papyrus 𝔓52
Trên: Rylands Greek P 457 Verso
Dưới: Rylands Greek P 457 Recto
Photo Credit: en.wikipedia.org

Cói
Cói (Papyrus) là một loại cây hữu cơ phát triển mạnh ở Ai Cập vào khoảng năm 2100 TCN. Vật liệu từ cây này được chế biến thành giấy và là bề mặt viết phổ biến cho quá trình truyền tải Tân Ước sơ khai (II Giăng 12; Khải Huyền 5:1). Vì các bản thảo bằng cói được làm từ cây, chúng rất dễ hỏng. Mảnh Kinh Thánh Tân Ước cổ nhất (John Rylands Fragment/ P52), một phần của Phúc Âm Giăng (Giăng 18), được viết trên cói và có niên đại từ 117-135 CN.

Trên: Codex Vaticanus
Dưới: Codex Sinaiticus
Photo Credit: reasonablefaithadelaide.org.au & britannica.com

Dụng cụ viết
Các dụng cụ viết cổ đại đã có sẵn cho tất cả các tác giả Kinh Thánh. Chúng bao gồm một cây bút để viết trên đất sét và bảng sáp, bút khắc (hoặc bút sắt) để viết trên đá, và bút gỗ hoặc lông gà tây được sử dụng để viết trên papyrus và da thú. Mực được giữ trong một lọ mực mà bút hoặc lông có thể nhúng vào để viết.

Trên: Codex Vaticanus
Dưới: Codex Sinaiticus
Photo Credit: reasonablefaithadelaide.org.au & britannica.com

Máy in
Đến năm 1455, Kinh Thánh Latin Vulgate đã được in trên giấy bằng cách sử dụng một máy in loại di động do Johannes Gutenberg phát minh.
Các giai đoạn lưu truyền Kinh Thánh
Tìm hiểu quá trình hình thành và lưu truyền Kinh Thánh qua các giai đoạn quan trọng: Talmudic và Masoretic của Cựu Ước, cùng với sự phát triển Tân Ước từ năm 100 – 1600 CN. Khám phá cách các bản thảo, bản dịch và chuẩn mực thần học đã định hình nền tảng đức tin Cơ Đốc.
CỰU ƯỚC
Giai đoạn Talmudic
Sopherim
Người đếm/người sao chép
Thế kỷ 5 TCN – thế kỷ 3 TCN
Được sử dụng để chỉ những người trong cộng đồng Do Thái, đặc biệt là các scribes (Thầy thông giáo), những người có trách nhiệm sao chép và bảo tồn các văn bản tôn giáo, bao gồm cả Kinh Thánh.
Zugoth
cặp đôi sao chép
Thế kỷ 3 TCN – thế kỷ 1 CN
Đây là thuật ngữ chỉ những cặp đôi scribes (Thầy thông giáo) hoặc nhóm nhỏ người tham gia vào quá trình sao chép các văn bản tôn giáo. Các Zugoth thường là những người làm việc cùng nhau để đảm bảo sự chính xác và sự đồng nhất trong các bản sao.
Tannaim
Giáo viên/Giáo sư
Thế kỷ 1 CN – thế kỷ 5 CN
Là các giáo viên/giáo sư, những người đã đóng vai trò quan trọng trong việc giảng dạy và truyền bá tri thức tôn giáo. Họ đã góp phần vào việc giải thích và giữ gìn các bản văn thánh của người Do Thái, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển và truyền bá Talmud.
Giai đoạn Masoteric
Masora truyền thống
Các nhà Masoret đã đặc biệt chú trọng đến việc duy trì truyền thống và sự chính xác của văn bản Kinh Thánh. Họ không chỉ sao chép mà còn bảo tồn và truyền bá những quy tắc về cách phát âm, cách ghi âm và các quy tắc ngữ pháp của tiếng Hê-bơ-rơ.
Cẩn thận & tôn kính
Các nhà Masoret đã thực hiện công việc sao chép với sự cẩn thận và tôn kính đặc biệt. Họ sử dụng các kỹ thuật như đếm từng chữ, kiểm tra và so sánh nhiều bản thảo để đảm bảo sự chính xác tuyệt đối của văn bản.
Chấm câu & dấu nguyên âm
Một đặc điểm nổi bật của giai đoạn Masoretic là việc thêm vào các dấu chấm câu và dấu nguyên âm vào văn bản. Trước đây, văn bản tiếng Hebrew được viết chỉ bằng các ký tự phụ âm, không có dấu câu hay dấu nguyên âm rõ ràng. Các nhà Masoret đã đưa ra hệ thống dấu câu và dấu nguyên âm để giúp người đọc hiểu và phát âm đúng các từ trong văn bản.
TÂN ƯỚC
100 – 300 CN
Giai đoạn này của sự lưu truyền này khá đặc trưng bởi vì trả qua những sự bức hại, do đó ít bản thảo tồn lại từ thời kỳ này. Các học giả chủ yếu dựa vào các sách bài đọc, chữ khắc, bản thảo ngắn, và các mảnh nhỏ viết bằng chữ cái Hy Lạp hoa (uncials/majuscules).
300 – 500 CN
Khi sự bức hại kết thúc vào đầu thế kỷ 4, số lượng bản thảo tăng đột biến, phần lớn được viết trên giấy da và giấy da cừu/dê.
500 – 1000 CN
Khi Hội Thánh phát triển, các tu sĩ Cơ Đốc đã thu thập và sao chép Kinh Thánh.
1000 – 1400 CN
Khi Lời Chúa lan rộng khắp Trung Đông và châu Âu, số lượng bản sao tăng nhanh với chữ Hy Lạp viết thường (miniscules).
1400 – 1600 CN
Mặc dù các bản thảo viết tay vẫn được sản xuất trong giai đoạn này, máy in trở thành phương tiện phổ biến để sản xuất các tác phẩm dịch mới, bao gồm Kinh Thánh Gutenberg vào năm 1455.
“THÀNH PHẨM”
Sau 3,500 năm, trải qua nhiều thời kỳ và nhiều thế hệ – người sao chép và lưu truyền Kinh Thánh, các học giả ngày nay có hơn 66,000 bản thảo Kinh Thánh (hơn 24,000 bản của Tân Ước và hơn 42,000 bản của Cựu Ước) dưới nhiều hình thức và ngôn ngữ khác nhau.
Sự đa dạng của các bản sao và bản ghi chép đã làm cho Kinh Thánh trở thành tác phẩm được tài liệu hóa nhiều nhất từ thế giới cổ đại, mang đến sự tự tin cho độc giả và học giả rằng Kinh Thánh mà họ đang đọc ngày nay là bản phản ánh chính xác của Kinh Thánh nguyên bản.