Nguyên tắc

Không đoạn chương thủ nghĩa

Đây là quy tắc ngữ cảnh nhằm đảm bảo việc lắng nghe những gì Kinh Thánh nói hơn là cố gắng giải thích một điều gì để có ý nghĩa. Nguyên tắc này giúp người đọc hiểu và áp dụng Lời Chúa một cách chính xác và trọn vẹn theo ngữ cảnh mà tác giả đã thể hiện trên bản văn. Việc mổ xẻ riêng lẻ các câu Kinh Thánh làm mất đi bản chất ý nghĩa mà tác giả Kinh Thánh muốn truyền đạt, không chỉ làm nội dung toàn bộ Kinh Thánh bị gãy đoạn mà còn gây nguy hiểm đến sự áp dụng của độc giả trong đời sống.

Phân biệt các thể loại văn học

Tiếp cận các phần khác nhau của Kinh Thánh theo thể loại văn học của bản văn. Một số thể loại phổ biến trong Kinh Thánh bao gồm tường thuật, thơ, thư tín, dụ ngôn, tiên tri… Mỗi thể loại đều có các quy tắc diễn giải riêng. Bạn càng đọc Kinh Thánh, bạn sẽ càng bắt đầu thấy rằng các cuốn sách khác nhau nên được đọc khác nhau. Vì vậy, khi bạn đọc Kinh Thánh hãy xác định thể loại văn học của cuốn sách bạn đang đọc. Việc phân biệt rõ ràng giữa các thể loại này rất quan trọng để đảm bảo chúng ta hiểu và áp dụng Lời Chúa một cách chính xác.

Kinh Thánh không mâu thuẫn với nhau

Nguyên tắc này khẳng định rằng thông điệp cốt lõi và các giáo lý được truyền tải xuyên suốt Kinh Thánh hoàn toàn nhất quán, không bao giờ mâu thuẫn lẫn hay nhầm lẫn với chính Kinh Thánh. Vì cả Kinh Thánh đều được Đức Chúa Trời thần cảm (2 Ti 3:16). Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là Kinh Thánh được viết bởi nhiều tác giả khác nhau trong suốt một khoảng thời gian dài, với những phong cách viết và bối cảnh khác biệt. Do đó, có thể xuất hiện những tiểu tiết khác biệt bề ngoài nhưng mâu thuẫn với nhau.

Giải nghĩa Cựu Ước theo ánh sáng của Tân Ước

Đây là một nguyên tắc quan trọng giúp chúng ta hiểu mối liên hệ chặt chẽ giữa hai phần Cựu Ước và Tân Ước. Có những phần trong Cựu Ước mang ý nghĩa hình bóng, có phần là lời tiên tri được ứng nghiệm trong Tân Ước, có phần cho thấy nhu cầu cần sự cứu rỗi,… thì Tân Ước làm sáng tỏ những điều đó. Tân Ước cần được giữ vị trí ưu tiên khi giải nghĩa Kinh Thánh vì Kinh Thánh mang tính mặc khải tiệm tiến (progressive revelation). Mọi phần mặc khải của Đức Chúa Trời đều hòa hợp, nhưng cần được hiểu trong tiến trình phát triển. Cựu Ước cần được giải thích qua Tân Ước, vì ánh sáng của sự mặc khải đã trở nên trọn vẹn hơn qua Tân Ước.

Các sách lịch sử trong Kinh Thánh không chỉ đơn thuần ghi lại các sự kiện, mà được Đức Chúa Trời dùng để truyền tải lẽ thật thần học. Vì vậy:

• Không phải tất cả các sự kiện được ghi lại đều là gương mẫu để noi theo.
• Cần phân biệt đâu là hành động được Đức Chúa Trời chấp thuận và đâu là hành động con người phạm tội.
• Có thể đặt câu hỏi: “Ý nghĩa thần học của câu chuyện này là gì?” hoặc “Đức Chúa Trời muốn dạy gì qua sự kiện này?”.
• Không nên diễn giải câu chuyện một cách quá chi tiết đến mức làm lu mờ ý chính của phân đoạn.

Các sách thơ ca trong Kinh Thánh bao gồm Thi Thiên, Châm Ngôn, Nhã Ca, Gióp, Truyền Đạo và một số phần trong các sách tiên tri. Đặc điểm của văn thơ Kinh Thánh:

• Thường sử dụng hình thức song hành (câu trước và câu sau có ý nghĩa tương tự nhau).
• Nhiều hình ảnh mang tính biểu tượng và cường điệu, cần được hiểu theo nghĩa bóng.
• Các thể loại trong Thi Thiên bao gồm:
  • Thi Thiên Than Khóc – Lời cầu xin sự giải cứu.
  • Thi Thiên Tạ Ơn – Bày tỏ lòng biết ơn vì sự giải cứu của Đức Chúa Trời.
  • Thi Thiên Ngợi Khen – Kêu gọi ca ngợi Chúa.
  • Thi Thiên Khôn Ngoan – Bày tỏ nguyên tắc khôn ngoan của Đức Chúa Trời.
  • Thi Thiên Mê-si-a – Tiên tri về Đấng Christ.
  • Thi Thiên Phán Xét – Kêu cầu Chúa thực thi công lý.

Châm Ngôn chứa đựng những nguyên tắc sống khôn ngoan, nhưng không phải là những lời hứa tuyệt đối. Ví dụ:

• “Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo, và khi trở về già nó sẽ không lìa khỏi đó” (Châm Ngôn 22:6) không đảm bảo rằng mọi đứa trẻ đều sẽ lớn lên theo đường lối Chúa, mà chỉ nêu lên quy luật chung.
• Các Châm Ngôn cần được hiểu trong bối cảnh tổng thể của sách, đặc biệt là phần mở đầu (Châm Ngôn 1-9).
• Châm Ngôn nên được đọc theo từng chủ đề để có sự hiểu biết đầy đủ hơn.

Các tiên tri trong Cựu Ước là những phát ngôn viên của Đức Chúa Trời, công bố sự phán xét, kêu gọi ăn năn, và báo trước những sự kiện tương lai. Khi giải nghĩa lời tiên tri:

• Cần xem xét bối cảnh lịch sử để hiểu ai là người nhận sứ điệp, thời điểm nào, và hoàn cảnh nào.
• Nhiều lời tiên tri mang tính biểu tượng và thi ca, không nên diễn giải theo nghĩa đen một cách cứng nhắc.
• Một số lời tiên tri có thể có ứng nghiệm kép – vừa ứng nghiệm trong lịch sử, vừa ứng nghiệm trong Đấng Christ.